Nấm Mycorrhizae (mycorrhizae) là những vi nấm sống cộng sinh với các loài thực vật, tạo nên một mối quan hệ lợi ích qua lại. Chúng không chỉ giúp cây trồng hấp thụ dinh dưỡng và nước một cách hiệu quả hơn, mà còn mang lại nhiều lợi ích khác như tăng khả năng chống chịu với sâu bệnh, cải thiện cấu trúc đất và kết nối các cây với nhau trong một hệ sinh thái. Những lợi ích đáng kinh ngạc này khiến nấm Mycorrhizae ngày càng được quan tâm và ứng dụng rộng rãi trong nông nghiệp, lâm nghiệp và các lĩnh vực liên quan.
Định nghĩa và Phân loại Nấm Mycorrhizae

Nấm Mycorrhizae là những loại nấm cộng sinh với rễ cây, hình thành mối quan hệ cộng sinh giữa nấm và rễ thực vật. Nấm giúp cây hấp thụ nước và dinh dưỡng, trong khi cây cung cấp thức ăn cho nấm. Sự tương tác này mang lại nhiều lợi ích cho cả hai bên.
Có hai chủ loại chính của Nấm Mycorrhizae: Ectomycorrhizae và Endomycorrhizae.
Ectomycorrhizae
Ectomycorrhizae phát triển giữa các tế bào rễ, hình thành một lớp phủ nấm xung quanh rễ. Loại nấm này thường cộng sinh với những cây gỗ như thông, vân sam, sồi, bạch dương và liễu, chiếm khoảng 5-10% tổng số loài thực vật.
Endomycorrhizae
Endomycorrhizae, đặc biệt là Arbuscular Mycorrhizae (AM), là loại nấm phổ biến nhất. Chúng xâm nhập vào bên trong tế bào rễ, hình thành các cấu trúc arbuscules (nơi trao đổi chất) và mụn nước (lưu trữ lipid). Endomycorrhizae ước tính chiếm khoảng 80% tổng số loài thực vật.
Vai trò và Lợi ích của Nấm Mycorrhizae

Nấm Mycorrhizae đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của thực vật và cải thiện chất lượng đất. Các lợi ích chính của chúng bao gồm:
Hấp thu Dinh dưỡng
Nấm Mycorrhizae giúp tăng diện tích bề mặt hấp thụ của rễ cây, cho phép cây hấp thu nước, phốt pho và nitơ hiệu quả hơn. Đây là những dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển của thực vật.
Chống chịu Bệnh Tật
Sự hiện diện của nấm Mycorrhizae tạo ra một rào cản vật lý, làm dày thành tế bào rễ, cạnh tranh dinh dưỡng và kích thích sản xuất các chất kháng bệnh, giúp cây trồng chống chịu với các tác nhân gây bệnh.
Kết nối Thực vật
Mạng lưới Mycorrhizal cho phép vận chuyển nước, carbon và các chất dinh dưỡng khác giữa các cây, tạo sự liên kết và hỗ trợ lẫn nhau trong hệ sinh thái.
Cải thiện Cấu trúc Đất
Nấm Mycorrhizae tiết ra các hợp chất như humic, polysaccharide và glycoprotein, giúp kết dính các hạt đất lại với nhau, tăng độ xốp và sục khí của đất.
Các Lợi ích Khác
Ngoài ra, nấm Mycorrhizae còn giúp tăng tỷ lệ sống, năng suất, khả năng chịu hạn mặn và kiểm soát xói mòn đất.
Ứng Dụng Thực Tế của Nấm Mycorrhizae

Nấm Mycorrhizae được ứng dụng rộng rãi trong nông nghiệp, lâm nghiệp và các lĩnh vực khác trên thế giới, đặc biệt là ở các quốc gia như Indonesia, Malaysia và Ấn Độ.
Cây Trồng Công Nghiệp
Nấm Mycorrhizae được sử dụng rộng rãi trong trồng các loại cây công nghiệp như tiêu, cao su, cà phê, cọ dầu và các loại cây ăn quả.
Cây Lâm Nghiệp
Trong lâm nghiệp, nấm Mycorrhizae giúp tăng cường sức khỏe và sự phát triển của các loài cây gỗ quý như thông, sồi và bạch dương.
Cây Trồng Đô Thị
Ứng dụng nấm Mycorrhizae cũng rất hiệu quả trong việc trồng và chăm sóc cây cảnh, cây bóng mát tại các khu đô thị, góp phần cải thiện cảnh quan và môi trường sống.
Nông Nghiệp Bền Vững
Việc sử dụng nấm Mycorrhizae trong canh tác nông nghiệp là một trong những giải pháp quan trọng nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững, tăng năng suất cây trồng và cải thiện chất lượng đất.
Nghiên Cứu và Triển Vọng Tương Lai
Với những lợi ích to lớn mà nấm Mycorrhizae mang lại, việc nghiên cứu, phát triển và nhân rộng ứng dụng của chúng đang được quan tâm ngày càng nhiều trên toàn thế giới. Các lĩnh vực nghiên cứu chính bao gồm:
Đa Dạng Sinh Học Nấm Mycorrhizae
Các nhà khoa học đang tập trung vào việc khám phá và phân loại các loài nấm Mycorrhizae mới, nhằm hiểu rõ hơn về sự đa dạng và phân bố của chúng trong các hệ sinh thái khác nhau.
Cơ Chế Tương Tác Nấm – Rễ
Việc nghiên cứu sâu hơn về cơ chế trao đổi chất dinh dưỡng, tín hiệu phân tử và các quá trình sinh học khác giữa nấm và rễ cây sẽ giúp tối ưu hóa lợi ích của mối quan hệ cộng sinh này.
Ứng Dụng Thực Tiễn
Các nghiên cứu ứng dụng tập trung vào việc phát triển các chế phẩm nấm Mycorrhizae, nhằm gia tăng hiệu quả sử dụng trong sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và quản lý môi trường.
Kết Luận
Nấm Mycorrhizae đóng vai trò then chốt trong việc duy trì sức khỏe của thực vật và cải thiện chất lượng đất. Thông qua các mối quan hệ cộng sinh với rễ cây, chúng giúp cây trồng hấp thu dinh dưỡng hiệu quả hơn, tăng khả năng chống chịu bệnh tật và cải thiện cấu trúc đất. Ứng dụng rộng rãi của nấm Mycorrhizae trong nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, lâm nghiệp và quản lý môi trường đang được nghiên cứu và triển khai nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững. Việc tiếp tục nghiên cứu, bảo tồn và nhân rộng các loài nấm Mycorrhizae là một trong những giải pháp quan trọng để đạt được mục tiêu nông nghiệp và môi trường xanh, sạch, bền vững.