Việc bón vôi cho đất phèn là một giải pháp hiệu quả và thiết yếu nhằm cải thiện chất lượng đất, tăng năng suất cây trồng và tạo nên một nền nông nghiệp bền vững. Đất phèn, hay còn gọi là đất axit sulfat, là loại đất có độ pH thấp, thường gặp ở vùng đồng bằng sông Cửu Long và một số khu vực khác của Việt Nam. Việc bón vôi sẽ giúp trung hòa độ pH của đất, cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cây trồng, giúp tăng năng suất và chất lượng nông sản.

Tại sao phải bón vôi cho đất phèn?
Đất phèn thường có độ pH thấp, khả năng cung cấp các chất dinh dưỡng cho cây trồng kém, gây ra các vấn đề như:
Nguyên nhân dẫn đến đất chua hóa
- Rễ cây tiết ra axit hữu cơ, làm giảm pH đất.
- Bón phân gốc axit như phân Urea, DAP, SAP.
- Xói mòn đất do mưa, dòng chảy.
- Phân giải yếm khí các chất hữu cơ trong đất.
Cải tạo đất phèn
- Nước mưa kích hoạt tầng phèn tiềm tàng, kéo phèn lên khi lên liếp.
- Cung cấp canxi và magnesium để trung hòa độ pH, cải thiện độ phì nhiêu của đất.
- Diệt nấm, khuẩn từ vụ trước.
Các loại vôi và tác dụng
- Vôi tôi (Ca(OH)2) và vôi nung (CaO): Phản ứng mạnh, tỏa nhiệt, sát khuẩn cao.
- Bột đá vôi (CaCO3): Phản ứng yếu, diệt khuẩn yếu, chủ yếu cung cấp Canxi.
- Vôi Dolomite (CaMg(CO3)2): Tăng pH chậm, bổ sung Canxi và Mg.
Cách bón vôi đạt hiệu quả

Xác định độ pH của đất
- Dùng bút đo pH hoặc gửi mẫu đất đến phòng lab để xác định độ pH hiện tại của đất.
- Xác định độ pH mong muốn, thường trong khoảng 5,5 – 6,5.
Tính toán lượng vôi cần bón
- Sử dụng công thức: S x h x D x 103 x 10 x H x 20 (mg).
- S: Diện tích (m2)
- h: Độ sâu đất (cm)
- D: Khối lượng thể tích đất (g/cm3)
- H: Mức tăng pH cần đạt được
- Hoặc thử nghiệm trực quan trên các chậu với liều lượng khác nhau.
Liều lượng tham khảo
- Đất sét, nhiều hữu cơ:
- pH 3,5-4,5: 2 tấn/ha
- pH 4,6-5,5: 1 tấn/ha
- pH 5,6-6,5: 0,5 tấn/ha
- Đất cát, ít hữu cơ:
- pH 3,5-4,5: <1 tấn/ha
- pH 4,6-5,5: <0,5 tấn/ha
- pH 5,6-6,5: <250 kg/ha
Thời điểm bón vôi
- Đầu mùa mưa, kết hợp rửa vườn.
- Sau thu hoạch, trước khi trồng vụ mới.
- Tưới nước sau khi bón vôi để giúp phản ứng nhanh.
Gia công đóng gói phân bón lá – Nhãn riêng theo yêu cầu.
Kết hợp các biện pháp khác để cải tạo đất phèn

Bổ sung chất hữu cơ
- Sử dụng phân hữu cơ như phân chuồng, phân xanh, ủ rác thải hữu cơ.
- Chất hữu cơ giúp tăng khả năng giữ nước, cung cấp dinh dưỡng cho vi sinh vật đất.
Trồng cây phủ đất
- Sử dụng các loài cây có khả năng cố định đazốt, như đậu tương, đậu phộng.
- Cây phủ đất giúp bảo vệ đất, tăng hàm lượng chất hữu cơ.
Luân canh, xen canh
- Luân chuyển các loại cây trồng khác nhau trong vụ.
- Xen canh cây công nghiệp, cây ăn quả với cây lương thực.
- Giúp cải thiện độ phì nhiêu đất, ngăn ngừa sâu bệnh.
Sử dụng phân bón hợp lý
- Sử dụng phân bón cân đối, kết hợp phân hữu cơ và vô cơ.
- Tránh lạm dụng phân bón axit như Urea, DAP.
Kết luận
Việc bón vôi cho đất phèn là một giải pháp thiết yếu và hiệu quả nhằm cải thiện chất lượng đất, tăng năng suất cây trồng và tạo nên một nền nông nghiệp bền vững. Kết hợp bón vôi với các biện pháp như bổ sung chất hữu cơ, trồng cây phủ đất, luân canh, xen canh và sử dụng phân bón hợp lý sẽ giúp nâng cao độ phì nhiêu của đất phèn, đem lại hiệu quả cao trong sản xuất nông nghiệp. Việc áp dụng đồng bộ các biện pháp này sẽ góp phần xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại, năng suất và bền vững.